Het kruispunt voor een persoonlijk afscheid.

Na het overlijden

Alle handelingen die na het overlijden plaatsvinden.

Inleiding

Na het overlijden is er een hoop te regelen. Zo zijn er een aantal zaken die vrijwel direct na overlijden geregeld moeten worden. U kunt ervoor kiezen hiervoor een uitvaartondernemer in te schakelen maar u kunt ook zelf deze zaken regelen, dit bepaalt u zelf. Tijdens het organiseren van de uitvaart is het goed om de eventuele wensen van de overledene te raadplegen. Ook kunnen er verschillende keuzes gemaakt worden met betrekking tot het vervoer, opbaring en de uitvaartkist. Verder moet er nog aangifte worden gedaan bij de Burgerlijke Stand.

Om u te ondersteunen met het regelen van de uitvaart staat hieronder een stappenplan met alle handelingen die geregeld moeten/kunnen worden. Hierin wordt uitgebreide informatie gegeven met betrekking tot de handelingen na het overlijden.

Heeft u vragen? Mail ons gerust, wij beantwoorden uw vraag zo spoedig mogelijk.
Ons mailadres: info@afscheidspunt.nl.

rouwkamer.jpg

Inhoud

  • Eerste handelingen
    • De huisarts bellen
    • Nabestaanden inlichten 
    • Verzekeringspolissen opzoeken van verzekeringen die u of de overledene (eventueel) heeft afgesloten
    • Uitvaartondernemer inschakelen?
    • De wensen van de overledene raadplegen
  • Kleding
  • Vervoer regelen (tussentijds vervoer)
  • Een kist aanschaffen
  • De laatste verzorging
    • Opbaren
    • Conserverende behandeling?
  • Bekendmaking van het overlijden
  • Aangifte doen bij de Burgerlijke Stand
  • Verklaring van erfrecht op laten stellen 
  • Condoleren / afscheid nemen
  • Overige benodigdheden

Eerste handelingen

Er zijn bepaalde handelingen die u het beste direct na het overlijden kunt doen zoals:

  • Het sluiten van de ogen.
  • Het kunstgebit zo snel mogelijk na het overlijden indoen. Als daar te lang mee gewacht wordt, dan kan het vaak niet meer. Vaak wordt tijdens de laatste dagen of uren bij de stervende het kunstgebit uitgenomen, omdat deze meer ongemak dan gemak met zich meebrengt.
  • Zorgen dat de mond dicht blijft. 

 

De huisarts bellen
Bij een overlijden thuis moet u de (huis)arts of zijn/haar waarnemer bellen. Deze stelt een verklaring van overlijden op. Bij een overlijden in het ziekenhuis of zorgcentrum wordt de arts automatisch geïnformeerd. Bij een overlijden op reis belt u de alarmcentrale van de reisverzekering. Bij een sterfgeval na een ongeluk, belt u de verzekeringsmaatschappij. Als u de overledene aantreft en u denkt dat er geen natuurlijke dood heeft plaatsgevonden belt u het alarmnummer.

 

Nabestaanden inlichten
Natuurlijk zullen ook alle nabestaanden ingelicht moeten worden. Denk hierbij vooral aan familie, maar ook aan vrienden/kennissen. U kunt ook bijvoorbeeld in de telefoon van de overledene, (wanneer mogelijk) kijken naar de contacten van de overledene. Hierin staan meestal ook vrienden en kennissen in met de gegevens. U kunt dit dus telefonisch doen, maar u kunt dit ook via de post doen, of door een overlijdensbericht in de krant. 

 

Verzekeringspolissen die u (eventueel) heeft afgesloten
Zoek tussendoor uit of de overledene een uitvaartverzekering heeft. Als er sprake is van een uitvaartverzekering dan moet worden uitgezocht of het gaat om een kapitaal verzekering of een verzekering in natura. Als het een kapitaalverzekering betreft, dan keert de verzekeraar een maximaal bedrag uit voor de uitvaart welke is omschreven in de polis. Als het gaat om een verzekering in natura dan wil de verzekeraar waarschijnlijk de uitvaart het liefst zelf uitvoeren. Families zijn echter nooit verplicht om de uitvaart te laten uitvoeren door de verzekeraar, maar de verzekeraar zal waarschijnlijk wel een lager bedrag uitkeren dan de waarde van uitvaart die is beschreven in de polis. Bel daarom eerst even met de verzekeraar om te vragen welk bedrag er wordt uitgekeerd als u de uitvaart door een ander wilt laten verzorgen.

 

Een uitvaartondernemer inschakelen?
U kunt ervoor kiezen om een uitvaartondernemer in te schakelen. Een uitvaartondernemer helpt u bij het regelen van de uitvaart. U kunt ervoor kiezen dat de uitvaartondernemer het grootste gedeelte van de uitvaart voor u regelt zodat u daar zelf niet over na hoeft te denken. U kunt er ook voor kiezen dat u het grootste gedeelte zelf regelt, met behulp van een uitvaartondernemer, of dat u besluit geen uitvaartondernemer in te schakelen. Op deze site kunt u verschillende uitvaartondernemers in uw eigen regio vinden. Hiervoor gaat u naar Regio's, waar u vervolgens uw eigen regio kunt selecteren, en het gewenste product of dienst kunt uitzoeken. U kunt dus zelf bepalen in hoeverre u de uitvaart zelf regelt. 

 

De wensen van de overledene raadplegen
Probeer uit te zoeken of de overledene wensen heeft vastgelegd met betrekking tot zijn/haar eigen uitvaart. De meeste mensen die hun wensen hebben vastgelegd bewaren deze papieren bij hun belangrijke papieren. Mensen die een donorcodicil hebben bewaren deze doorgaans in hun portemonnee, tas of jas. Als er sprake is van een donorcodicil dan moet dit direct worden doorgegeven aan de (huis)arts. Ook kan er een wensenlijst ingevuld zijn. Deze kan bij de belangrijke papieren liggen of kan opgevraagd worden.

algemeen.jpg

Kleding

Bedenk alvast welke kleding de overledene zal gaan dragen. Het gaat om de kleding die de overledene zal dragen in de lijkkist, netter gezegd uitvaartkist of opbaarplank, netter gezegd opbaarplateau en in bed. Dit is natuurlijk afhankelijk hoe er opgebaard gaat worden. Deze kleding zal dus ook mee begraven of gecremeerd worden.

Bij mannen werd er vooral gekozen voor een pak, en bij vrouwen voor een jurk. Tegenwoordig wordt er meer gekozen voor een kledingstijl die de overledene graag droeg, of graag bij zijn of haar uitvaart aan wilde hebben.

Ook hierbij geldt, denk vooral aan de wensen van de overledene die eventueel in een wensenlijst zijn vastgelegd.

kleding.JPG
rouwbus-3.jpg

Vervoer regelen (Tussentijds vervoer)

Na een overlijden gebeurt het vaak dat de overledene vervoerd moet worden naar andere locaties. Dit wordt ook wel tussentijds vervoer, of overbreng vervoer genoemd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het vervoer van het ziekenhuis naar huis, of van thuis naar een rouwcentrum. 

Het tussentijds vervoer vindt meestal plaats met behulp van een rouwbus, maar u kunt er ook voor kiezen dat dit met een rouwauto (in de volksmond lijkauto of lijkwagen) plaatsvindt. 

Via deze site kunt u zelf bedrijven inschakelen binnen uw eigen regio. Hiervoor gaat u naar Regio's, waarna u uw eigen regio selecteert en vervolgens het gewenste soort bedrijf uitzoekt.

Voor verdere info over het vervoer gaat u naar Vervoer

Een kist aanschaffen

U kunt gemakkelijk zelf een kist, ook wel lijkkist, grafkist genoemd of opbaarplank aanschaffen. Om verschillende aanbieders in uw regio te vinden kunt u via Regio's zelf uw eigen regio uitkiezen en vervolgens via bedrijven en categorieën het gewenste product zoeken.
Overigens kunt u ook informatie inwinnen bij de uitvaartonderneming, als u daar gebruik van maakt.

Een minder gebruikelijke manier om een kist aan te schaffen is om er zelf een te maken. Hierbij moet wel vermeld worden dat het niet eenvoudig is om aan alle richtlijnen te voldoen. Ook is het niet eenvoudig om een kist op maat te maken, geschikt voor de overledene. Deze mag niet te ruim zijn maar ook niet te krap, moet in de rouwauto passen, mag niet te groot zijn voor het graf of de crematie-oven etc. De kist moet uit biologisch afbreekbaar materiaal bestaan, en het gebruikte materiaal mag het doel van het begraven niet belemmeren. Een kist is meestal 200/220 cm lang, en 55/65 cm breed.

Een crematiekist moet uiteraard uit brandbaar materiaal bestaan. Begraafplaatsen en crematoria kunnen bepaalde voorschriften hanteren wat betreft de afmetingen van de kist. Informeer hierover vooraf bij de betreffende begraafplaats of crematorium.  Verder moet de kist, c.q. lijkkist/grafkist een registratienummer bevatten welke correspondeert met het nummer, wat vermeld staat op een bijgevoegd document waarin onder andere de namen, de data van geboorte, en het overlijden staat. Eventueel ook geslachtsnaam van doodgeborene. Hiervoor kan ook een kopie van het verlof tot begraven of cremeren gebruikt worden, waar een  (zelf verzonnen) nummer aan toegevoegd wordt. Het registratienummer kan op de kist of lijkwade aangebracht worden op een onzichtbare plek met een sticker of een stift, zoals op de onderkant van de kist. Bij een crematie zal het personeel het lichaam voorzien van een vuurvast identificatiesteentje, zodat de herkomst vastgesteld kan worden en verwisseling zo voorkomen wordt.

1-90 R Tin.jpg

De laatste verzorging

Het verzorgen, en kleden van de overledene wordt ook wel de laatste verzorging of "afleggen" genoemd. De laatste verzorging is een wezenlijk onderdeel van het afscheid waar u ook zelf een rol in kunt vervullen als u dat wilt. Het kan waardevol zijn als u ook in één van de laatste momenten nog wat kunt betekenen voor de overledene. Afhankelijk van wat u wilt kunt u de laatste verzorging overlaten aan de professionals van bijvoorbeeld het rouwvervoer bedrijf en/of een uitvaartondernemer. 

Maar u kunt de laatste verzorging ook zelf doen, al dan niet bijgestaan door deze professionals. Omdat er vaak handelingen verricht moeten worden die alleen professionals kunnen doen is het verstandig deze professionals in te schakelen. Deze professionals kunnen op de achtergrond blijven en geroepen worden als u ze nodig heeft of ze kunnen u begeleiden in heel het proces van de laatste verzorging. Er zijn diverse professionals in uw eigen regio die u graag willen helpen hierbij. 

Om diverse bedrijven in uw eigen regio te vinden gaat u naar Regio's, waar u uw eigen regio kunt selecteren en vervolgens het gewenste soort bedrijf kan kiezen. 

Hieronder een overzicht van enkele belangrijke facetten tijdens de laatste verzorging:

  • Wassen, maar het liefst zo min mogelijk. Om ons hele lichaam zit een flinterdun vetlaagje, wat ons beschermt tegen invloeden van buitenaf. Bij leven wordt dit laagje steeds opnieuw aangemaakt. Bij overlijden stopt dit proces. Het is beter om dit laagje zoveel mogelijk intact te houden, omdat hierdoor de mogelijkheid wordt vergroot dat de overledene tot de uitvaart toonbaar is en opgebaard kan worden. Daarom is het beter zo min mogelijk te wassen en zo min mogelijk gebruik te maken van zeep, want zeep ontvet.
  • Doe de overledene een luier om. Een incontinentieluier of een luierbroekje werkt zeer effectief om bevuiling van de overledene te voorkomen. Het zorgt dat nare luchtjes tegengehouden worden.
  • Als de overledene een pacemaker heeft, dan zal deze verwijderd moeten worden. De meeste begraafplaatsen en crematoria hebben dit als eis.
  • Haren kammen, liever niet wassen. Haren wassen bij een overledene is een lastig karwei. Nat en/of geföhnd haar wordt meestal springerig en staat alle kanten op. Het is dan zeer moeilijk om het haar in de gewenste manier te krijgen. ‘Droogwassen’ is een optie, met behulp van schuim uit een spuitbus, maar ook dan kunnen dezelfde problemen ontstaan als bij nat wassen. Was dus alleen de haren als dit echt nodig is. Professionals kunnen u overigens goed bijstaan hierbij. Zij weten hoe en met welke producten u het haar het beste kunt behandelen. 
  • Aankleden, vaak een moeilijke keuze. Vaak is de vraag of de overledene schoenen aan moet. Sommige mensen vinden dat het fijnst. Het is dan maar net wat u zelf het fijnste vindt. Begraafplaatsen willen dat er zo min mogelijk slecht verteerbare objecten, wat schoenen kunnen zijn, worden meegegeven in de kist. Dus liever geen panty’s, plastic en metalen objecten, iPods, mobieltjes en dergelijke. Een bril is ook niet erg milieuvriendelijk, maar hoort vaak wel bij een overledene. 

Opbaren
U kunt ervoor kiezen om de overledene thuis op te baren of in een rouwcentrum.

Thuis opbaren kan. Zelfs in een klein huis zou dat kunnen omdat de overledenen ook op bed opgebaard kan worden, en de nodige kasten etc. kunnen verplaatst worden om de overledenen op te kunnen baren.

Het is ook mogelijk om de overledene in een rouwcentrum op te baren. Hier kunnen nabestaanden gemakkelijk afscheid nemen en kan er gecondoleerd worden.

Er zijn natuurlijk ook nog vele andere opbaringen mogelijk zoals in een kerk of een niet religieus ingesteld gebouw. Op deze site kunt u verschillende rouwcentra vinden in uw regio. Hiervoor gaat u naar Regio's, vervolgens kiest u uw eigen regio uit waarna u naar Instellingen gaat, en het gewenste bedrijf selecteert.

Verder is er ook de keuze of u de overledene in bed of in een kist, lijkkist/grafkist of op een opbaarplank, netter gezegd opbaarplateau op te baren. Deze keuze wordt veelal gemaakt op basis van de wensen van de overledene en de familie.

opbaren.jpg

Conserverende behandeling?
De overledene mag een conserverende behandeling, anders genoemd thanatopraxie of lichte balseming, ondergaan welke ten maximale tien dagen effect heeft.

Bij thanatopraxie wordt er een vloeistof in de bloedvaten van het lichaam gespoten via een opening in de hals of lies van de overledene, en het bloed van de overledene wordt afgevoerd. Het ontbinden van het lichaam van de overledene wordt hiermee tijdelijk stilgezet, waardoor het lichaam van de overledene voor een aantal dagen weer een natuurlijke uitstraling krijgt.

Dit kan alleen als duidelijk is dat er geen orgaandonatie plaatsvindt. Nabestaanden mogen zelf beslissen of dit zal worden toegepast op de overledene.

 

Voor verdere vragen hierover, mail ons gerust via info@afscheidspunt.nl.

rouwdrukwerk.jpg

Bekendmaking van het overlijden

Voor de bekendmaking van het overlijden moeten een paar dingen besloten worden. Wie moeten er op de hoogte gesteld worden van het overlijden? Op welke manier wordt het overlijden bekend gemaakt? 

Om te besluiten wie er ingelicht moeten worden van het overlijden, kunt u indien mogelijk de wensenlijst van de overledene raadplegen. 

Het overlijden kan op verschillende manieren bekendgemaakt worden. Dit kan bijvoorbeeld door een advertentie in een krant te zetten, rouwkaarten te versturen, per mail, of telefonisch.

Indien gekozen wordt voor een advertentie in de krant, dan zal er beslist moeten worden in wat voor krant het overlijden bekendgemaakt zal worden. Dit kan een landelijke krant zijn, een provinciale krant, of een regionale krant.

Als er gekozen wordt voor het verzenden van rouwkaarten, dan zal besloten moeten worden hoe deze eruit komt te zien en wat voor tekst deze al dan niet zal gaan bevatten. U kunt rouwkaarten zelf ontwerpen, of een bestaand ontwerp kiezen. U kunt rouwkaarten bestellen via een bedrijf op Afscheidspunt door via Regio's uw eigen regio te kiezen en vervolgens op Bedrijven te klikken.

Aangifte doen bij de Burgerlijke Stand

Aangifte doen bij de Burgerlijke Stand (de gemeente) kunt u aan een dienstverlenend bedrijf overlaten, maar u kunt het ook zelf doen. De wet maakt duidelijk dat iedereen die 'kennis heeft van het overlijden' aangifte kan doen bij de Burgerlijke Stand. De naam van degene die aangifte doet, komt op de overlijdensakte te staan.

Bij de aangifte moet u de door de arts verkregen overlijdensverklaring overhandigen. De ambtenaar van de Burgerlijke Stand stelt vervolgens een akte van overlijden op. Deze akte is het bewijs van overlijden; u kunt afschriften krijgen om bij de notaris en dergelijke instellingen het overlijden aan te tonen. De ambtenaar van de Burgerlijke Stand geeft dan ook het verlof tot begraven of cremeren. Ook deze is zeer belangrijk; dit verlof moet worden overhandigd aan de begraafplaats of het crematorium waar de uitvaart plaatsvindt.

Verklaring van erfrecht op laten stellen

De verklaring van erfrecht dient opgesteld te worden door een notaris. Ook kan een verklaring van erfrecht online aangevraagd worden bijvoorbeeld bij www.verklaringvanerfrecht.nl. Bij een notaris kunt u ook gelijk na laten gaan of de overledene een codicil en/of een testament had.

In een testament worden de erfgenamen van de overledene beschreven met daarbij welk deel zij van de bezittingen en schulden zullen erven van de overledene. U kunt zien of er een testament is opgesteld door een formulier in te vullen en deze in te leveren bij het Centraal Testamentenregister.

Het Centraal Testamentenregister is een database met daarin geregistreerd wie er een testament heeft opgemaakt, wanneer dat is gedaan, en bij welke notaris dat is gedaan. Echter is het niet mogelijk om inzage te doen in het testament; dit zal dan via de desbetreffende notaris aangevraagd moeten worden.

U kunt een formulier invullen door naar www.notaris.nl te gaan en vervolgens het formulier te downloaden. Als er geen testament opgesteld is, dan bepaald de wet wat er met de erfenis gebeurt. De wet bepaald dan onder andere wie de erfgenamen zijn en wat die erfgenamen zullen erven.

De verklaring van erfrecht dient o.a. bij (sociale)verzekeringsmaatschappijen overlegd te worden alvorens zij tot een uitkering of iets dergelijks overgaan. Bij banken heeft u deze verklaring nodig, indien u de tenaamstelling van de rekening wilt wijzigen en/of betalingen via deze rekening t.b.v. onder andere de uitvaart wilt doen en/of de rekening wilt opzeggen.

Een verklaring van erfrecht is voor banken niet nodig als er sprake is van een huwelijk of geregistreerd partnerschap, er geen testament is en het saldo op de rekening niet meer is dan € 100.000,- is.

verklaring-van-erfrecht.jpg
condoleancemappen.PNG

Condoleren / afscheid nemen

Vaak een dag voor de uitvaart of vlak voor de uitvaart wordt er een mogelijkheid gegeven voor de nabestaanden om afscheid te nemen van de overledene. Dit gaat vaak tegelijk met het condoleren. Condoleren houdt in dat de bezoekers hun steunbetuiging uitspreken tegen de directe nabestaanden van de overledenen of opschrijven in een condoleancemap / -register.

Condoleancemappen/condoleanceregister
Bij uitvaarten wordt er vaak gebruik gemaakt van condoleancemappen. In condoleancemappen kunnen bezoekers van de uitvaart hun steunbetuiging opschrijven zodat deze gebundeld worden in een map. Er is ook een andere manier. Tegenwoordig is het online mogelijk om een steunbetuiging te schrijven. Deze steunbetuigingen worden dan online in een groot gestand opgeslagen. U kunt een voorbeeld van een online condoleanceregister vinden via www.condoleance.nl.

Hiernaast vindt u een paar voorbeelden van condoleancemappen.

Overige benodigdheden

Er moeten nog veel andere zaken gehuurd of aangeschaft worden om de uitvaart te realiseren. Denk hierbij aan:

Benodigdheden:

  • Koeling voor de kist of het bed.
  • Airconditioning om de lucht bij warm weer te conditioneren.
  • Rouwkaarten en eventueel bedankkaarten.
  • Verzorgingsartikelen voor de overledene. 
  • In het geval van cremeren een urn.
  • In het geval van begraven eventueel een grafsteen

Rouwauto:

  • Vervoer van de overledene van bijvoorbeeld het adres van overlijden naar het opbaaradres.

Bloemen:

  • Bloemen voor o.a. op de kist.

U kunt voor deze benodigdheden bedrijven op deze site vinden die u hier graag mee willen helpen. Hiervoor gaat u naar Regio's, vervolgens gaat u via uw regio naar bedrijven.

 

 

Heeft u vragen? Mail ons gerust, wij geven zo spoedig mogelijk antwoord.
Ons mailadres: info@afscheidspunt.nl.